Żyrardowska kamienica w rejestrze zabytków

Wyjaśnił, że wniosek w tej sprawie złożył miejski konserwator zabytków w Żyrardowie. Narodowy Instytut Dziedzictwa wpis ocenił jako zasadny. Obiekt od 2007 r. znajduje się w gminnej ewidencji zabytków.

Powstanie kamienicy związane jest rozwojem prywatnej zabudowy czynszowej na terenie Żyrardowa na przełomie XIX i XX wieku. Wzniesiony na przełomie XIX/XX w. budynek znajduje się na terenie historycznej dzielnicy Podlas. Zabudowaną posesję w 1903 roku wydzierżawiał od hrabiego Sobańskiego Aleksander Witt - jeden z najbogatszych właścicieli domów na wynajem w Żyrardowie. Przed wybuchem II wojny światowej kamienicę przejął syn Aleksandra Witta - Juliusz. W czasie wojny Juliusz Witt wraz z małżonką zadeklarowali swoją przynależność do narodowości niemieckiej i wyemigrowali w głąb III Rzeszy.

Pełnomocnictwo dotyczące sprzedaży pozostawionej w Żyrardowie nieruchomości przekazali niemieckiej spółce z siedzibą w Berlinie. Od niej, w styczniu 1942 roku, kamienicę odkupił Franciszek Ksawery Różycki, który w kolejnych latach sprzedał ją nowym nabywcom. W okresie powojennym, na mocy dekretu uwłaszczeniowego, budynek został przydzielony lokatorom kwaterunkowym. W roku 1962 i 1968 przeprowadzano generalne remonty budynku. Ze względu na jego zły stan techniczny w 2007 roku został on wyłączony z użytkowania. Ostatni lokator kwaterunkowy wyprowadził się 11 lat temu. Obecnie nieruchomość znajduje się w posiadaniu prywatnych właścicieli.

Zdaniem MWKZ kamienica posiada niepodważalną wartość historyczną. "O wartości artystycznej kamienicy decyduje jej wyraz architektoniczny zrealizowany w charakterystycznym dla Żyrardowa budulcu ceglanym. Surowość nietynkowanych elewacji została przełamana zróżnicowanym detalem architektonicznym. Trójkątne i proste naczółki, płyciny i opaski okienne wpływają na walor plastyczności, podnosząc reprezentacyjność obiektu" - wyjaśnił konserwator.

Z kolei jej wartość naukowa wynika według konserwatora z warstwy materialnej, na którą składa się technologia wykonania, użyte materiały budowlane oraz sposób ich opracowania. "Opisywana kamienica, będąca przykładem budownictwa mieszkaniowego z przełomu XIX i XX wieku, umożliwia prowadzenie badań nad rozwojem budownictwa czynszowego w Żyrardowie, a w szczególności w odniesieniu do problematyki lokalowej pracowników znajdującej się w mieście fabryki" - dodał konserwator.

Ponieważ kamienica jest w złym stanie technicznym, konserwator wystąpił o opinię do Narodowego Instytutu Dziedzictwa, który wskazał, że pomimo obecnego złego stanu technicznego, nadal reprezentuje bezsprzeczne wartości: artystyczną, historyczną i naukową oraz wartości urbanistyczne, których zachowanie leży w interesie społecznym.(PAP)

autorka: Marta Stańczyk

mas/ jann/